جهان اسلام در شرایط کنونی با چالش های جدی معرفتی در حوزه انسجام و وحدت اسلامی مواجه است که بدون رفع آن، نیل به تمدن نوین اسلامی امکان پذیر نیست. از جمله چالش های اساسی در این راستا، تفرقه و تشتت بین امت اسلامی است.
از جمله مهم ترین عوامل این چالش ها، خشونت و افراطی گری است. افراط گرایی و خشونت طلبی حادترین چالشی است که نه تنها منطقه خاورمیانه بلکه تمامی جهان را تهدید می کند. این تهدید بزرگ تا کنون مسبب کشتار کثیری از مسلمانان و ویرانی بخشی از تمدن اسلامی شده است و سایه شوم خود را بر چهارسوی مناطق اسلامی گسترده است.
به خوبی روشن است که استمرار این روند چه آثار مخربی می تواند برای زیست جهان و فرهنگ و تمدن دنیای اسلام داشته باشد. ضرورت برگزاری این کنفراس همان ضرورت مقابله علمی و نظری با خشونت و افراطی گری در جهان اسلام است که از مهم ترین موانع تحقق تمدن نوین اسلامی است. در راستای این ضرورت، این کنفرانس در صد شناخت علمی رویکردها، نظریه ها و ظرفیت های راهبردی متفکران جهان اسلام در موضوع انسجام اسلامی با تأکید بر ظرفیت های مقاصد شریعت برای دستیابی و تحقق تمدن نوین اسلامی است.